Viêm phổi có thể tiến triển thành suy hô hấp nếu không được điều trị kịp thời. Hãy cùng Ths Bs Nguyễn Thị Hà- Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Hưng Hà, Trưởng khoa Nội tổng hợp tìm hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu cảnh báo và cách điều trị hiệu quả để bảo vệ sức khỏe hệ hô hấp.
Viêm phổi gây suy hô hấp là gì?
Viêm phổi là tình trạng nhiễm trùng nhu mô phổi do vi khuẩn, virus hoặc nấm gây ra, khiến phổi bị viêm, chứa dịch hoặc mủ, dẫn tới rối loạn chức năng trao đổi khí. Khi tổn thương phổi quá rộng hoặc diễn tiến nhanh, phổi không thể thực hiện tốt việc lấy oxy vào máu và thải khí CO₂ khỏi máu — dẫn tới tình trạng suy hô hấp. Suy hô hấp ở đây được hiểu là tình trạng khi phổi không duy trì được mức oxy máu và/hoặc loại bỏ CO₂ theo nhu cầu cơ thể.
Nguyên nhân viêm phổi gây suy hô hấp
Nhiễm trùng phổi nặng, lan rộng
Viêm phổi do vi khuẩn như Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae hoặc virus cúm… có thể lan rộng nhiều thùy phổi, gây phù phế nang, tích dịch nhiều, làm suy chức năng phổi – là nguyên nhân trực tiếp của suy hô hấp.
Tổn thương phổi kèm bệnh nền hoặc miễn dịch yếu
Người có bệnh phổi mạn tính (như COPD), người cao tuổi, người có miễn dịch kém dễ bị viêm phổi nặng và biến chứng suy hô hấp.
Chẩn đoán hoặc điều trị chậm trễ
Khi viêm phổi không được phát hiện hoặc điều trị không kịp thời, người bệnh có thể chuyển nhanh sang suy hô hấp – đặc biệt nếu có lan rộng tổn thương phổi.
Triệu chứng cảnh báo suy hô hấp do viêm phổi
- Khó thở tăng nhanh, thở gấp, môi hoặc đầu ngón tay chuyển sang màu xanh tím — dấu hiệu thiếu oxy máu.
- Tần số thở và nhịp tim tăng cao, có thể thấy hõm hốc các cơ hô hấp phụ, lồng ngực co kéo.
- Cảm giác mệt mỏi, lơ mơ hoặc rối loạn tri giác do thiếu oxy lên não.
- X-quang hoặc CT phổi: hình ảnh tổn thương lan rộng, thâm nhiễm hai phổi – đặc biệt thấy trong suy hô hấp cấp.
Phòng ngừa viêm phổi và suy hô hấp
- Tiêm vắc-xin phòng viêm phổi (ví dụ phế cầu, cúm) theo khuyến nghị.
- Giữ vệ sinh đường hô hấp, tránh khói thuốc, ô nhiễm không khí, đặc biệt với người có bệnh nền.
- Điều trị sớm viêm đường hô hấp dưới; nếu có triệu chứng viêm phổi nên khám ngay.
- Với người có bệnh phổi mạn, cần kiểm soát tốt và thường xuyên theo dõi.
Khi nào cần đi khám bác sĩ gấp?
Người bệnh cần được khám sớm ngay khi xuất hiện các dấu hiệu nghi ngờ viêm phổi, không nên chờ đến khi khó thở nặng mới đi khám:
Ho có đờm, sốt, ớn lạnh, đau ngực khi thở sâu hoặc ho.
Khó thở nhẹ, cảm giác hụt hơi khi gắng sức hoặc khi nằm.
Mệt mỏi bất thường, ăn uống kém, đau đầu, nhức mỏi toàn thân.
Người có bệnh nền (tim mạch, phổi mạn, đái tháo đường, suy giảm miễn dịch) cần đi khám ngay lập tức khi có biểu hiện viêm đường hô hấp dưới.
Sau điều trị viêm phổi, nếu vẫn còn khó thở, ho kéo dài hoặc mệt mỏi – nên tái khám để kiểm tra chức năng phổi và đánh giá nguy cơ tổn thương mạn tính.
Lưu ý: Viêm phổi nếu được phát hiện và điều trị sớm có thể hồi phục hoàn toàn. Ngược lại, nếu chậm trễ, bệnh có thể tiến triển nhanh gây suy hô hấp – tình trạng đe dọa tính mạng.
Viêm phổi là bệnh thường gặp nhưng không được chủ quan — nếu diễn tiến nặng hoặc bệnh nhân có yếu tố nguy cơ thì có thể dẫn tới suy hô hấp, tình trạng rất nguy hiểm, đe dọa tính mạng nếu không được điều trị kịp thời. Việc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng cảnh báo và điều trị đúng cách sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe hệ hô hấp và phòng tránh biến chứng nặng.
Liên hệ Hotline 1800 556 815 để được bác sĩ chuyên khoa Nội Tổng hợp tại Bệnh viện Đa khoa Hưng Hà tư vấn và đặt lịch khám sớm nhất.
