Đục thủy tinh thể là gì?
Đục thủy tinh thể (cataract) là hiện tượng thủy tinh thể trong mắt bị mờ đục, gây giảm khả năng nhìn rõ, nhất là ở người cao tuổi. Khi bệnh tiến triển, hình ảnh sẽ trở nên mờ nhạt, lóa sáng hoặc mất chi tiết, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống và có thể dẫn đến mù lòa nếu không được điều trị kịp thời.
Nguyên nhân gây đục thủy tinh thể
Đục thủy tinh thể thường xuất hiện khi tế bào protein trong thủy tinh thể kết tụ lại và cản trở ánh sáng đi qua. Một số yếu tố nguy cơ gây bệnh bao gồm:
- Lão hóa: Người trên 60 tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
- Tiếp xúc với tia cực tím: Ánh nắng mặt trời với lượng tia UV cao có thể gây tổn thương thủy tinh thể theo thời gian.
- Chấn thương mắt: Các chấn thương mạnh có thể làm hỏng thủy tinh thể.
- Bệnh lý khác: Các bệnh như tiểu đường, cao huyết áp, bệnh tim mạch hoặc sử dụng thuốc corticosteroid kéo dài cũng có thể là nguyên nhân.
Triệu chứng của đục thủy tinh thể
Đục thủy tinh thể thường phát triển chậm và không gây đau. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Mờ mắt: Nhìn thấy hình ảnh mờ nhạt, không rõ chi tiết.
- Lóa sáng: Mắt dễ bị chói khi tiếp xúc với ánh sáng mạnh.
- Thay đổi màu sắc: Màu sắc trở nên không còn sáng rõ.
- Khó nhìn ban đêm: Tầm nhìn ban đêm bị giảm, gây khó khăn khi lái xe hoặc di chuyển.
Chẩn đoán bệnh đục thủy tinh thể
Để chẩn đoán bệnh, bác sĩ nhãn khoa thường thực hiện các bước sau:
- Khám mắt toàn diện: Bao gồm kiểm tra thị lực và đo nhãn áp.
- Soi đáy mắt: để phát hiện và chẩn đoán các tổn thương ở võng mạc.
- Đo độ dày của thủy tinh thể: Để xác định mức độ đục của thủy tinh thể.
PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ ĐỤC THỦY TINH THỂ
Điều trị đục thủy tinh thể chủ yếu là phẫu thuật, vì các biện pháp điều trị khác chỉ giúp làm chậm quá trình tiến triển của bệnh. Có hai phương pháp phổ biến:
- Phacoemulsification (Phaco): Là kỹ thuật phổ biến, bác sĩ dùng sóng siêu âm phá vỡ thủy tinh thể đục, sau đó thay thế bằng thủy tinh thể nhân tạo (Intraocular Lens – IOL). Phương pháp này giúp bệnh nhân hồi phục nhanh chóng và có tỷ lệ thành công cao.
- Phẫu thuật cắt thủy tinh thể ngoài bao: Được áp dụng khi thủy tinh thể quá cứng, không phù hợp với phương pháp Phaco. Bác sĩ sẽ rạch một vết mổ lớn để lấy toàn bộ thủy tinh thể bị đục và thay thế bằng thủy tinh thể nhân tạo.
Chăm sóc sau phẫu thuật
Sau khi phẫu thuật, bệnh nhân cần lưu ý:
- Sử dụng thuốc đúng chỉ định: Thuốc kháng viêm và giảm đau giúp ngăn ngừa nhiễm trùng và tăng cường hồi phục.
- Tránh va chạm mắt: Đeo kính bảo vệ mắt để tránh các va chạm hoặc ánh sáng mạnh.
- Hạn chế hoạt động gắng sức: Tránh các hoạt động mạnh hoặc cúi xuống quá nhiều để không gây áp lực lên mắt.
Phòng ngừa bệnh đục thủy tinh thể
Dù không thể hoàn toàn ngăn chặn, một số biện pháp giúp giảm nguy cơ mắc bệnh:
- Bảo vệ mắt khỏi ánh nắng mặt trời: Đeo kính chống tia UV khi ra ngoài.
- Kiểm soát bệnh lý nền: Quản lý tốt các bệnh như tiểu đường hoặc cao huyết áp.
- Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Tăng cường vitamin A, C, E và các chất chống oxy hóa khác.
- Kiểm tra mắt định kỳ: Người cao tuổi nên kiểm tra mắt hàng năm để phát hiện sớm các dấu hiệu của đục thủy tinh thể.
Đục thủy tinh thể là một bệnh lý phổ biến ở người cao tuổi, nhưng hoàn toàn có thể điều trị được nếu phát hiện sớm. Việc thực hiện phẫu thuật thay thế thủy tinh thể nhân tạo là phương pháp điều trị hiệu quả, giúp khôi phục thị lực và nâng cao chất lượng cuộc sống. Chủ động thăm khám mắt định kỳ và chăm sóc mắt đúng cách là biện pháp phòng ngừa hữu hiệu.