Cơn đau thắt ngực là một trong những triệu chứng điển hình và đặc hiệu của bệnh mạch vành. Có rất nhiều bệnh có thể gây đau ngực như bệnh tại phổi, bệnh dạ dày trào ngược, bệnh viêm khớp ức sườn…, tuy nhiên nếu bệnh nhân bị đau ngực với những tính chất đặc chưng của cơn đau thắt ngực kiểu vành thì cần cảnh giác và nên đi khám chuyên khoa tim mạch để được chẩn đoán sớm và được tư vấn theo dõi , điều trị tránh tiến triểu thành nhồi máu cơ tim, suy tim, đột quỵ
Các biểu hiện chính của cơn đau thắt ngực kiểu vành điển hình:
- Vị trí đau là tại vùng ngực trái, có thể đau sau xương ức hoặc một số trường hợp đau vùng thượng vị làm bệnh nhân hay nhầm tưởng với bệnh lý tiêu hóa.
- Hướng lan: cơn đau nhẹ có thể đau tại ngực trái, khi đau nặng , kéo dài có thể lan lên cằm , cổ , hàm dưới hoặc lan ra cánh tay.
- Thời điểm xuất hiện : Đau thường xảy ra khi gắng sức, nghỉ ngơi lại hết. Nếu cơn đau xuất hiện tự nhiên cả khi nghỉ ngơi hoặc về nửa đêm gần sáng thường báo hiệu mạch vành đã bị hẹp nặng.
- Các triệu chứng đi kèm: Cơn đau điển hình có thể khiến bệnh nhân vã mồ hôi, mệt, buồn nôn, nôn, ngất , da xanh tái, tụt huyết áp.
Các phương pháp chẩn đoán bệnh mạch vành hiện nay:
- Với những bệnh mạch vành nặng đã có biến chứng nhồi máu cơ tim , suy tim , rối loạn nhịp tim hoặc bệnh nhân đến khám ngay trong cơn đau ngực thì có thể chẩn đoán dễ dàng bằng các thăm dò cơ bản như điện tâm đồ 12 chuyển đạo , siêu âm doppler tim, xét nghiệm mem tim : Troponin T hs, ProBNP. Tuy nhiên những bệnh nhân đau ngực không điển hình , hoặc mạch vành hẹp vừa – nặng chưa có biến chứng và bệnh nhân có sự thích nghi theo thời gian thì các phương pháp thăm khám thông thường trên không thể phát hiện được mà cần các biện pháp thăm dò chuyên sâu chẩn đoán hẹp mạch vành như : điện tâm đồ gắng sức , siêu âm tim gắng sức, chụp mạch vành trực tiếp bằng máy MSCT hoặc DSA.
Minh họa ca lâm sàng bệnh mạch vành nặng và quá trình thăm khám tim mạch phát hiện bênh của bệnh nhân tại bệnh viện đa khoa Hưng Hà:
- Bệnh nhân nam 62 tuổi , tiền sử khỏe mạnh, gần đây bn thỉnh thoảng có cơn đau ngực và đau vùng thượng vị không điển hình, bn đến khám tại bệnh viện vào 15/5 và được thăm dò chức năng tim mạch cơ bản: ĐTĐ, Siêu âm tim , xét nghiệm men tim, siêu âm ổ bụng cho kết quả bình thường. Bệnh nhân được tư về nhận biết các triệu chứng đau ngực đặc hiệu của bệnh mạch vành và về vấn theo dõi thêm.
- Ngày 7/8/2024 bênh nhân tự nhiên xuất hiện cơn đau ngực trái khi đang đi xe đạp, đau ngực không lan ra vị trí khác nhưng cơn nặng khiến bệnh nhân toát vã mồ hôi và phải dừng đi xe đạp nghỉ ngơi, sau 30 phút hết cơn và bênh nhân lại trở lại bình thường. Lần thăm khám này bệnh nhân được làm lại các xét nghiệm men tim , siêu âm tim, điện tim nhưng kết quả vẫn chưa ghi nhận bất thường. Do cơn đau ngực kiểu vành điển hình và mới xuất hiện nên bệnh nhân được chỉ định kiểm tra mạch vành bằn chụp MSCT 128 dãy, bỏ qua nghiệm pháp gắng sức. Kết quả cho thấy bệnh nhân bị hẹp nặng 80-90% 2 nhánh động mạch LAD và RCA. Bệnh nhân đã được kê đơn thuốc điều trị nội khoa và không tái phát lại cơn đau ngực.
Lời khuyên của bác sĩ tim mạch
- Bệnh nhân cần hết sức cảnh giác với những cơn đau ngực có tính chất điển hình của bệnh mạch vành và nên khám chuyên khoa tim mạch sớm để được phát hiện, điều trị kịp thời.
- Bệnh mạch vành có tiến triển âm thầm và thường chỉ biểu hiện khi đã gây hẹp đáng kể lòng mạch gây thiếu máu cơ tim. Bệnh nhân cần phòng bệnh sớm bằng cách ăn uống khoa học, bỏ thuốc lá , tập thể dục đều, kiểm soát huyết áp và đường máu thật tốt và không thể thiếu khám sức khỏe định kì.